สุขภาพดีในที่ทำงานด้วยหลัก Ergonomics
สภาพแวดล้อมการทำงานที่ช่วยดูแลรักษาสุขภาพคนในองค์กรถือเป็นสิ่งที่ช่วยขับเคลื่อนประสิทธิภาพในการทำงานให้เกิดการพัฒนามากขึ้น แต่เมื่อคนทำงานโฟกัสเรื่องงานจนลืมให้ความสำคัญต่อสุขภาพร่างกายของตัวเองจนทำให้เกิดปัญหาสุขภาพขึ้น ซึ่งปัญหาสุขภาพส่วนใหญ่ที่พบกับคนวัยทำงานมักจะเป็นปัญหาที่เกี่ยวกับร่างกายอย่างเช่นกระดูกและกล้ามเนื้อเป็นส่วนใหญ่ เป็นต้นเหตุของอาการออฟฟิศซินโดรม โรคฮิตของคนทำงาน
ที่ผ่านมาได้มีการใช้การยศาสตร์เข้ามามีบทบาทกับการทำงานให้หนึ่งตัวช่วยที่จะพัฒนารูปแบบการทำงานให้มีประสิทธิภาพขึ้น วันนี้เราจะพาไปทบทวนความรู้เรื่อง “การยศาสตร์” (Ergonomics) หรือที่รู้จักกันว่าเป็นศาสตร์แห่งการทำงานกัน
การยศาสตร์ (Ergonomics) คือ “ศาสตร์แห่งการทำงาน” โดยคำว่า Ergonomics มาจากรากศัพท์ภาษากรีกโดยแยกออกเป็น 2 คำ Ergon แปลว่า งาน และคำว่า Nomos แปลว่า กฎตามธรรมชาติ (Natural Laws) เมื่อนำ 2 คำรวมกันจึงออกมาเป็นคำว่า “Laws of Work” ที่แปลว่า ศาสตร์แห่งการทำงาน หรือ กฎของงาน เป็นศาสตร์ที่ว่าด้วยการปรับเปลี่ยนรูปแบบงาน หรือ งานที่เราทำอยู่ ให้เข้ากับผู้ปฏิบัติงาน ศาสตร์นี้จะเป็นการศึกษาเกี่ยวกับการทำงานที่มีความสัมพันธ์ระหว่างผู้ทำงานกับสภาพแวดล้อมรอบด้าน เพื่อทราบถึงปัญหาและเพื่อหาวิธีเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานให้กับคนในองค์กร
ในองค์กรส่วนใหญ่จะพบปัญหาที่เกี่ยวกับกล้ามเนื้อและกระดูก ซึ่งปัญหาที่เกิดขึ้นนั้นมีผลมาจากการทำงานในอิริยาบทเดิม ๆ เป็นเวลาต่อเนื่องมานานจนทำให้เกิดการบาดเจ็บทางร่างกาย ปัญหาเหล่านี้ส่งผลกระทบต่อร่างกายในหลายด้าน ปัญหาที่เกิดขึ้นตามหลักการยศาสตร์ที่พบเจอในองค์กรได้บ่อยที่สุด คือ
1. ตำแหน่งของร่างกายไม่เหมาะสมต่อการทำงาน
เมื่อร่างกายของเราเกิดการวางตำแหน่งที่เหมาะสม ก็จะทำให้เกิดประสิทธิภาพในการทำงานเพิ่มมากขึ้น ช่วยลดความเครียดของร่างกาย ช่วยลดอาการบาดเจ็บที่เกิดขึ้นจากการทำงานได้ ดังนั้นหากการออกแบบสถานที่ทำงานเหมาะสมกับการทำงานของร่างกายคนในองค์กรมากขึ้นก็เป็นอีกส่วนที่ช่วยลดอุบัติเหตุได้
2. การทำงานในรูปแบบเดิมซ้ำ ๆ ต่อเนื่องเป็นเวลานาน
ไม่ว่าจะเป็นพนักงานออฟฟิศ หรือ พนักงานในไลน์ผลิต ปัญหาที่พบส่วนใหญ่ที่เกิดกับร่างกายนั้นจะเป็นปัญหาที่เกิดขึ้นกับดวงตา คอ บ่า ไหล่ หรือที่เรียกกันว่า ออฟฟิศซินโดรม การทำงานในอิริยาบทแบบเดิมซ้ำ ๆ เป็นเวลานานจะส่งผลให้เกิดการบาดเจ็บขึ้นกับร่างกาย แต่ถ้าหากร่างกายได้รับการผ่อนคลายด้วยเวลาพักที่ชัดเจน ก็จะช่วยลดความเครียดสะสมของร่างกายได้ส่วนหนึ่ง
3. การวางตำแหน่งของงานกับร่างกายที่ไม่เหมาะสม
เมื่อตำแหน่งของร่างกายขณะทำงานอยู่ผิดจุดตำแหน่งจากจุดศูนย์กลาง จะทำให้ร่างกายต้องถูกการขยับที่ผิดรูปแบบ อย่างเช่น การเอื้อมไปข้างหลังทำให้ร่างกายเสียสมดุล จะส่งผลให้ประสิทธิภาพการทำงานของกล้ามเนื้อลดลงและทำให้ผู้ปฏิบัติงานต้องใช้กำลังมากยิ่งขึ้นในการทำงานจนทำให้เกิดการบาดเจ็บของกล้ามเนื้อและกระดูก สามารถแก้ไขได้จากปรับพื้นที่ในการทำงาน นำสิ่งของที่ใช้บ่อยมาไว้ในตำแหน่งที่ใช้ได้สะดวกมากขึ้น
4. เคลื่อนไหวร่างกายน้อยเกินไป
เมื่อร่างกายเราอยู่นิ่งเป็นระยะเวลานาน คนในองค์กร อาจจะมีโอกาสได้รับบาดเจ็บที่กล้ามเนื้อและกระดูดมากยิ่งขึ้น นอกจากการบาดเจ็บที่กล้ามเนื้อและกระดูก การนั่งเป็นเวลานานอาจทำให้เกิดอาการบาดเจ็บต่อสุขภาพชนิดเรื้อรังได้ เช่น โรคอ้วนและโรคเบาหวาน หรือกลุ่มโรค NCDs ได้ ถ้าในองค์กรสามารถจัดให้มีเวลาที่ต้องออกกำลังกาย หรือ กำหนดเวลาผ่อนคลายร่างกายได้ ก็ช่วยให้ร่างกายได้เกิดการขยับเพื่อเผาผลาญได้
การทำงานที่ไม่เหมาะสมส่งผลให้เกิดการบาดเจ็บของคนในองค์กรได้จึงต้องมีการจัดสภาพแวดล้อมในการทำงาน เพื่อป้องกันการเกิดอุบัติเหตุหรือการบาดเจ็บที่เกิดในองค์กร การให้ความรู้เรื่องการยศาสตร์กับคนในองค์กรก็เป็นอีกส่วนที่เป็นสิ่งสำคัญ เมื่อมีความรู้แล้วก็จะช่วยให้เกิดการป้องกันการบาดเจ็บในองค์กรที่เกิดขึ้น สร้างความสบายใจในเรื่องความปลอดภัยในองค์กรและเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานลดการขาดงาน เพิ่มขวัญกำลังใจ และเพิ่มการมีส่วนร่วมของพนักงานได้
แหล่งที่มา
