จากเหตุการณ์แผ่นดินไหวที่ส่งผลกระทบต่อผู้คนในสังคมหลายท่านนั้น สิ่งสำคัญอย่างยิ่งคือการทำความเข้าใจถึงสภาวะทางจิตใจและสังคมของผู้ที่ได้รับผลกระทบ ควบคู่ไปกับการแสดงความห่วงใยและความปรารถนาดี เพื่อให้การช่วยเหลือและการฟื้นฟูเป็นไปอย่างรอบด้าน

**ผลกระทบทางจิตใจในระยะเฉียบพลัน:** 
ผู้ที่เผชิญกับเหตุการณ์แผ่นดินไหวโดยตรงมักประสบกับ **ภาวะเครียดเฉียบพลัน (Acute Stress)** อันเป็นผลมาจากประสบการณ์ที่น่าตระหนกและไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อนในประเทศไทย อาการที่พบได้ เช่น ความกลัวอย่างมาก ภาวะนอนไม่หลับ และความกังวลเกี่ยวกับการเกิดซ้ำ การ **รับข้อมูลข่าวสารมากเกินไป** โดยเฉพาะอย่างยิ่งข่าวสารที่ไม่ถูกต้อง (**เฟกนิวส์**), สามารถส่งผลกระทบทางลบต่อสุขภาพจิตได้

**กลุ่มเสี่ยงที่ได้รับผลกระทบเป็นพิเศษ:**

   ผู้ที่ประสบความเสียหายโดยตรง:
เช่น ผู้ที่อาศัยในอาคารสูงหรือคอนโดมิเนียมที่ไม่สามารถกลับเข้าไปพักอาศัยได้ ซึ่งต้องเผชิญกับการปรับตัวต่อภาวะสูญเสียและอาจต้องการการสนับสนุนทางจิตใจอย่างใกล้ชิดจากคนใกล้ชิด เพื่อให้เกิดความเชื่อมั่นในการฟื้นฟู
    ผู้สูงอายุ: อาจรู้สึกโดดเดี่ยวได้ง่าย การรวมกลุ่มและการมีกิจกรรมร่วมกับจิตอาสาจะช่วยให้ปรับตัวได้ดีขึ้นในสถานการณ์ฉุกเฉิน
    เด็ก: ต้องการกิจกรรมที่ช่วยให้พวกเขาสามารถใช้ชีวิตได้ตามปกติ เช่น การวาดรูปและการร้องเพลง เพื่อช่วยบรรเทาผลกระทบทางจิตใจ
    ผู้ที่มีญาติหรือบุคคลอันเป็นที่รักสูญหาย:  เป็นกลุ่มที่เผชิญกับความยากลำบากทางจิตใจมากที่สุด และต้องการการดูแลสนับสนุนซึ่งกันและกัน รวมถึงการได้รับข้อมูลข่าวสารและการช่วยเหลืออย่างเป็นระบบ

**บทบาทของสติและการจัดการข้อมูลข่าวสาร:**

การฝึกฝน **สติ** มีความสำคัญอย่างยิ่งในการช่วยให้บุคคลสามารถประเมินสถานการณ์ตามความเป็นจริง มองเห็นโอกาสในการปรับปรุงมาตรการความปลอดภัย และลดความตกใจหากเกิดเหตุการณ์เช่นนี้อีกในอนาคต นอกจากนี้ การมีสติยังส่งเสริมความเห็นอกเห็นใจผู้อื่น และนำไปสู่การ **ช่วยเหลือซึ่งกันและกัน** ในสังคม เช่น การเป็นจิตอาสา สิ่งสำคัญคือการ **เลือกรับข้อมูลข่าวสารจากแหล่งที่น่าเชื่อถือ** เพื่อหลีกเลี่ยงผลกระทบจากข่าวลือหรือ
เฟกนิวส์ และควรมีการ **จำกัดการรับข้อมูลข่าวสาร** หากรู้สึกว่ามากเกินไปจนก่อให้เกิดความเครียด ผู้สื่อข่าวเองก็ควรมีบทบาทในการนำเสนอข่าวสารในลักษณะที่สร้างความหวังและทางออก

**แนวทางการช่วยเหลือและการฟื้นฟู:**

การดูแลจิตใจของผู้ได้รับผลกระทบควรเน้นการให้ข้อมูลข่าวสารที่เหมาะสม การส่งเสริมความเข้าใจและการปรับตัว การสนับสนุนจากคนใกล้ชิดและการช่วยเหลือกันเองในศูนย์พักพิงมีความสำคัญอย่างยิ่ง สำหรับผู้ที่ได้รับผลกระทบทางทรัพย์สิน การให้กำลังใจและการร่วมกันฟื้นฟูเป็นสิ่งจำเป็น สังคมที่เข้มแข็งคือสังคมที่ทุกคนดูแลและช่วยเหลือซึ่งกันและกัน 
    ขอส่งกำลังใจและความปรารถนาดีให้ทุกท่านสามารถก้าวผ่านช่วงเวลาที่ยากลำบากนี้ไปได้ด้วยดี ด้วยความเข้มแข็งและความสามัคคี

ด้วยความห่วงใย และขอแสดงความเสียใจต่อครอบครัวผู้เสียชีวิตและบาดเจ็บในเหตุการณ์แผ่นดินไหวครั้งนี้

นายแพทย์ยงยุทธ  วงศ์ภิรมย์ศานติ์
จิตแพทย์อาวุโส
อดีตนายกสมาคมฯจิตแพทย์แห่งประเทศไทย